با تشدید تحریم‌های مالی علیه ایران و مسدود شدن بسیاری از کانال‌های رسمی انتقال ارز بین‌کشوری، راه‌های مختلفی برای دور زدن این تحریم‌ها رایج شد. این راه‌حل‌ها عمدتاً شفافیت چندانی ندارد و همین مسأله، موجب سودجویی برخی افراد و کلاهبرداری مالی می‌شود. برخی کلاهبرداران نیز به بهانۀ همین محدودیت‌ها و طرح‌ریزی قبلی، اقدام به اغفال مردم و کلاهبرداری می‌کنند. در این مطلب، با برخی از این شیوه‌ها آشنا می‌شویم تا در مواقع حساس، آمادگی تصمیم‌گیری درست را داشته باشیم.

1. راه‌اندازی شرکت صوری و تبلیغات گسترده
در این روش که عمدتاً بین کلاهبرداران ساکن خارج کشور رایج است، خدمات انتقال ارز با کارمزد حداقلی و سرعت بسیار زیاد را به صورت گسترده تبلیغ می‌کنند؛ اما پس از دریافت مبلغ، خدماتی نمی‌دهند و پس از مدتی متواری می‌شوند. به دلیل محدودیت‌های قانونی داخلی و تحریم‌های خارجی، عملاً مسیر بسیار دشواری برای پیگیری این شکایت‌ها پیش رو است.

پیشگیری: اگر نیاز به انتقال ارز به داخل یا برعکس دارید، حتماً به خوبی دربارۀ شرکت انتقال‌دهنده و مجوزهای قانونی آن تحقیق کنید. اگر شرکت در خارج از کشور ثبت شده، با مراجعه به وب‌سایت آن، وضعیت رگولاتوری آن را بررسی کنید. در صورتی که شرکت در داخل ایران مشغول کار است، مجوزهای آن را بررسی کنید و کمی دربارۀ خدماتش در اینترنت جست‌وجو کنید. در این مواقع، پرداخت مقداری کارمزد بیشتر در مقابل گزینه‌های با کارمزد کم‌تر اما با ریسک کلاهبرداری، منطقی است.

2. ارسال ایمیل یا پیام مبنی بر برخورداری شما از ارثیه‌ای هنگفت
در این روش، با ایمیل یا ارسال پیام در شبکه‌های اجتماعی، شواهدی جعلی برای شما می‌فرستند دال بر اینکه صاحب ارثی هستید که یکی از آشنایان شما در خارج به جای گذاشته است. شاید در نگاه اول خنده‌دار باشد؛ ولی تکرار در دریافت ایمیل‌ها و پیام‌ها و ارسال مدارکی جعلی از اوراق دادگاه و بانک، شما را راغب می‌کنند به پیام‌های‌شان جواب دهید. این آغاز راه است و کلاهبرداران روش خود را به خوبی می‌دانند. آن‌ها برای جلب اعتماد تا چندین هفته با شما مکاتبات طولانی دارند و حرفی از دریافت پول از شما نیست. حتی به شما می‌گویند مدارک شناسایی و حساب بانکی خود را بفرستید. بعد از دریافت اطلاعات اعلام می‌کنند چون شما در ایران ساکنید، امکان ارسال مستقیم پول به حساب بانک ایرانی شما وجود ندارد و باید راه‌های دیگری را برای دریافت پول امتحان کنید.

در اینجا تازه کلاهبرداری‌ شروع می‌شود. کلاهبردار ادعا می‌کند برای کارهای ارسال پول به ایران وکیل گرفته یا مبلغی برای آزاد کردن پول از بانک لازم دارند تا پول را برای شما بفرستند. شاید در این لحظه کمی درنگ کنید؛ ولی تجربه نشان داده بسیاری از افراد به طمع کسب پول هنگفت، راضی می‌شوند از طریق صرافی‌ها مبالغی را به حساب این افراد در دبی بفرستند یا به صورت وسترن یونیون یا کارت‌های هدیۀ دلاری که به راحتی در ایران نیز می‌شود خرید، تهیه کنند.

پیشگیری: 9/99درصد این روش‌ها دروغ محض است و با اطلاع‌رسانی این‌گونه کلاهبرداری‌ها، اصلاً نباید به پیام‌های افراد ناشناس اعتنا کرد.

3. کلاهبرداری با ارسال ایمیل حسابدار بانک
در این روش، کلاهبردار پیامی می‌فرستد و خود را حسابدار بانکی معتبر در کشوری اروپایی یا آمریکا معرفی می‌کند. با ارسال مستندات جعلی، ادعا می‌کند مبلغ هنگفتی پول در حساب بانکی وجود دارد که به دلیل نامشخص بودن وضعیت ورثه، بلاتکلیف است. از شما کمک می‌خواهد تا با اعلام شما و مدارک‌ شما به عنوان وارث، پول را از بانک خارج کرده و آن را با شما تقسیم کنند. در این روش نیز کلاهبرداران صبورند و با اولین پیام شما که نشان از تمایل یا کنجکاوی داشته باشد، سناریو مفصلی برای جلب رضایت و اعتماد شما اجرا می‌کنند.

پیشگیری: هرگز به پیام‌های افراد ناشناس توجه نکنید و از هر گونه کار خارج از دایرۀ قانون دوری کنید.

4. اجارۀ مدارک شناسایی یا کارت‌های بانکی
کلاهبرداران با اجارۀ کارت‌های ملی و افتتاح حساب‌های ارزی در ازای پرداخت مبلغی ناچیز، اقدام به انتقال مبالغ سنگین یا پول‌شویی می‌کنند. این کار در نهایت مالیات سنگین یا پیگرد قضایی برای صاحب کارت به دنبال دارد.

پیشگیری: هرگز مدارک شناسایی یا کارت‌های بانکی خود را در ازای هیچ مبلغی اجاره ندهید. علاوه بر اینکه این اقدام شما از لحاظ قانونی جرم محسوب می‌شود، عواقب مالی و قضایی جبران‌ناپذیری نیز به دنبال دارد.

5. پیشنهاد انجام امور انتقال ارز و دریافت کارمزد زیاد
در این روش، کلاهبرداران با آگهی کار با درآمد عالی در کانال‌های تلگرامی، از شما می‌خواهند در ازای کارمزد زیاد، ارزهای ارسالی آن‌ها را به تومان تبدیل کنید و . آن‌ها در ازای واریز ارز، معمولاً چک و تضمین‌هایی مانند سند خانه می‌گیرند و از آن سوءاستفاده می‌کنند؛ چون هیچ انتقال ارزی در کار نیست.

پیشگیری: به فضایی که شفافیت مالی و قانونی کافی وجود ندارد، وارد نشوید. این‌گونه فعالیت‌ها هم مشکلات مالیاتی زیادی در آینده برای‌تان پیش می‌آورد و هم شما را در مظان اتهام پول‌شویی قرار می‌دهد.

6. ادعای خرید ملک و کارخانه از خارج کشور با ارزهای خارجی
کلاهبرداران با ارسال پیام و ارتباط‌گیری با افراد در پیام‌رسان‌ها، اعلام می‌کنند که خارج از کشور هستند و قصد خرید ملک و کارخانه در ایران دارند. آن‌ها از افراد می‌خواهند اگر شخص متمولی سراغ دارند، معرفی کنند و پورسانت بسیار خوبی بگیرند. با نتیجه دادن دان‌پاشی، ارتباط را توسعه می‌دهند و با مالک وارد مذاکره می‌شوند. سپس، مدارک و مستندات جعلی حساب‌های بانکی خود در خارج را ارسال می‌کنند. در نهایت نیز برای انتقال پول از مالک حساب‌ ارزی به صورت آی‌پی به آی‌پی می‌خواهند که امکان انتقال داشته باشد. با ترفندهایی مانند بیان این جمله‌ها که «ابتدا پول را به حساب ارزی شما منتقل می‌کنیم. سپس شما ملک را به نام نمایندۀ ما در ایران بزنید.» سعی در جلب اعتماد بیشتر دارند؛ اما در ادامه، با فرسایشی کردن روند مذاکره و ردوبدل کردن پیام‌های زیاد، مالک را راضی می‌کنند ضمانتی بابت انتقال سند به نام نمایندۀ خریدار به آن‌ها بدهد. پس از دریافت ضمانت در صورت وجود موجودی، حساب مالک را هک می‌کنند یا بدون انتقال وجه، ضمانت دریافتی را به اجرا می‌گذارند.

پیشگیری: بیش از همیشه به پیام‌های ناشناس حساس و مشکوک باشید. در صورت تمایل به معامله با افراد ساکن خارج از کشور، حتماً فرایند قانونی را زیر نظر مشاور خبره یا وکیل مجرب پیش ببرید و در مقابل هر شرط یا شروط خارج از عرفی مصرانه بایستید.