«پسانداز هویج» آیندهنگری را به کودکان میآموزد
سام رِنیک، نویسندۀ کتابهای سواد مالی، در مصاحبۀ اختصاصی با آکادمی هوش مالی
سام رِنیک، نویسندۀ پنجمین جلد از مجموعۀ 40جلدی داستانهای سواد مالی است که توسط آکادمی هوش مالی تهیه شده و انتشارات قدیانی آنها را منتشر کرده است. او ساکن لسآنجلس و مؤسس یکی از بزرگترین کتابخانههای سواد مالی در جهان است. رنیک در دو دهۀ گذشته با برگزاری رویدادهای آموزشی در مدارس، سواد مالی را به موضوعی جذاب و مفرح برای کودکان تبدیل کرده است. آن چه در ادامه میآید، مصاحبۀ اختصاصی آکادمی هوش مالی با این نویسنده است.
«پسانداز هویج» اولین کتاب شما در زمینۀ آموزش سواد مالی به کودکان است. ایدۀ خلق این داستان با شخصیت «سامیخرگوشه» که همنام خود شماست، چطور به ذهنتان رسید؟
ایدۀ کتاب پس از گفتوگوهای بسیار با بزرگسالان و پدر و مادرها شکل گرفت. آنها خودشان را سرزنش میکردند که پسانداز و سرمایهگذاری را دیر شروع کردهاند.
ایدۀ کتاب پس از گفتوگوهای بسیار با بزرگسالان و پدر و مادرها شکل گرفت. آنها خودشان را سرزنش میکردند که پسانداز و سرمایهگذاری را دیر شروع کردهاند. برای همین، نگران بودند همان طور که پدرها و مادرهایشان هیچ گاه مسائل مالی را به آنها آموزش ندادند، آنها نیز همین اشتباه را در قبال فرزندانشان تکرار کنند.
همین گفتوگوها انگیزهای شد تا در سال 2001 کتاب «پسانداز هویج» را بنویسم و مأموریت مهم خود را شروع کنم. هدف من این بود که به شکلی کاملاً ساده و در عین حال مفرح و جذاب، عادتها و احساسها و رفتارهای درست در مواجهه با پول را در کودکان ایجاد کنم و زندگی آنها را تحت تأثیر قرار دهم. این کار باید در سنین کم و قبل از آن که کودکان درک نادرستی از پول داشته باشند، شروع شود.
در دوران کودکی از پدرم خواستم برایم خرگوش بخرد و پاسخ او «نه» بود. وقتی دلیلش را پرسیدم، گفت «چون خرگوشها تکثیر میشوند». برای من زیاد شدن یکی از جذابترین قابلیتهای پول است؛ همان اتفاقی که در سرمایهگذاری و پسانداز میافتد. به همین خاطر، خرگوش را شخصیت اصلی داستان انتخاب کردم.
اسمهای زیادی برای این شخصیت به ذهنم میرسید؛ اما از هیچ کدام راضی نبودم. روزی دربارۀ این موضوع با شاگردان کلاس دوم و سوم صحبت کردم و به آنها گفتم دنبال اسمی برای شخصیت خرگوش داستانم هستم. یکی از دانشآموزان دستش را بلند کرد و گفت «چرا اسمش را سامی نمیگذارید؟» خندیدم. سامی بهترین اسم ممکن برای خرگوش داستان من بود!
ایدهها یکییکی به ذهنم رسید و من داستان و ترانهها را نوشتم؛ اما طراحی سامی را هنرمند جوان و خلاقی به نام «وان الوِرادو» انجام داد. تاکنون سامی را به شش کشور و بیش از 35 ایالت آمریکا بردهام. بچهها سامی را خیلی دوست دارند و ارتباط خوبی با او برقرار میکنند.
کتاب «پسانداز هویج» چه چیزی را به کودکان آموزش میدهد؟
این کتاب بر آیندهنگری تأکید دارد و آماده شدن برای رویدادهای پیشبینیناپذیر را به کودکان آموزش میدهد.
این کتاب بر آیندهنگری تأکید دارد و آماده شدن برای رویدادهای پیشبینیناپذیر را به کودکان آموزش میدهد. «پسانداز هویج» ماجرای سامیخرگوشه است که با جمعآوری هویج، خانوادهاش را در روز طوفانی از گرسنگی نجات میدهد.
در حال حاضر، شش کتاب داستان نوشتهام که تاکنون دو کتاب «پسانداز هویج» و «رؤیای بزرگ سامی» چاپ شده است. به جز دو کتاب داستان، ده کتاب کار هم چاپ شده و صد ترانه با موضوع آموزشهای مالی سرودهام. کودکان در کتابهای کار، به جز نقاشی و طراحی، داستانها را به زبان خود روایت میکنند.
تمام کتابها و منابع به زبان انگلیسی است؛ اما قصد داریم آنها را به زبانهای دیگر هم ترجمه کنیم. تمرکز تمام منابع بر شکلدهی عادت پسانداز است. پسانداز، خرج هوشمندانه، پول درآوردن، کمک کردن به دیگران به شکل معقول و منطقی، عادتهای مهمی است.
شما در نقش مدرس سواد مالی و ترانهسرا و کارآفرین اجتماعی، چرا فکر میکنید افزایش آگاهی مالی در سنین کودکی از اهمیت بسیاری برخوردار است و چرا والدین باید فرزندانشان را برای مسائل مالی آماده کنند؟
داشتن و حفظ ثبات و امنیت و آزادی مالی در زندگی افراد، بدون آگاهی آنها از کارکرد پول و نحوۀ کار کردن با آن، امکان ندارد.
بر اساس تحقیقی که در دانشگاه کمبریج انجام شده، عادتهای مربوط به پول تا قبل از هفتسالگی در کودکان ایجاد میشود.
شروع آموزشهای مالی از دوران کودکی، به دلایل مختلفی ضرورت دارد که من فقط به دو نکتۀ بسیار مهم اشاره میکنم. اول آن که داشتن و حفظ ثبات و امنیت و آزادی مالی در زندگی افراد، بدون آگاهی آنها از کارکرد پول و نحوۀ کار کردن با آن، امکان ندارد. ما در طول روز بارها و بارها با پول سر و کار داریم.
دوم آن که نتایج بسیاری از تحقیقات نشان میدهد رویکردها و عادتها و رفتارهای ما در مواجهه با پول، در کودکی شکل میگیرد. بر اساس تحقیقی که در دانشگاه کمبریج انجام شده، عادتهای مربوط به پول تا قبل از هفتسالگی در کودکان ایجاد میشود.
کودکان از همان لحظۀ تولد و شاید حتی قبل از آن در حال یادگیری هستند. چشمها و گوشهای آنها به دنبال دریافت اطلاعات است. ممکن است نتوانند دربارۀ این اطلاعات صحبت کنند؛ اما عادتها و رفتارها شکل میگیرد. در سنین سه تا پنجسالگی، درست زمانی که درخواستهای کودکان از والدین شروع میشود، این اطلاعات خود را نشان میدهد و به این ترتیب، روابط آنها با پول شکل میگیرد.
سؤال مهم برای والدین این است که آیا آنها میخواهند مسئولیت آموزشهای مالی کودکان و پرورش عادتها و رفتارهای مالیشان را بپذیرند؟ این تصمیمگیری قطعاً تأثیر شایان توجهی بر رشد کودکان و آمادگی و توانایی آنها برای ایجاد ثبات و امنیت و آزادی مالی در آینده دارد.
تلاش شما برای تأسیس یکی از بزرگترین کتابخانههای سواد مالی در دنیا ستودنی است. آیا مخاطب این کتابها کودکان هستند؟
به اعتقاد من ایجاد عادتهای درست، کلید دستیابی به امنیت و آزادی مالی است. کودکان، کاربر نهایی محتوای آموزشی ما هستند. هدف مهم اما این است که فرایند آموزشهای مالی برای پدرها و مادرها و معلمها سادهتر باشد. بنابراین، همه در تمام مراحل در حال یادگیری هستند.
موضوعها و درسهای اصلی این کتابها، همان درسهایی است که به نوجوانان و بزرگترها نیز آموزش داده میشود. تنها تفاوت این است که آموزش در کتابهای کودکان از طریق ترانه و فعالیت و داستان صورت میگیرد.
قصد داریم مدرسۀ آنلاینی تأسیس کنیم که احتمالاً در سال 2021 راهاندازی خواهد شد. در این مدرسه کارگاههای آنلاین برای سنین مختلف برگزار میکنیم و درسها و دستورالعملها را آموزش خواهیم داد.
شما بیست سال پیش شرکتی به نام «پسانداز عادت است»، تأسیس کردید. لطفاً کمی از فعالیتهایتان در این شرکت بگویید.
بزرگترین هدف ما سادهسازی فرایند آموزشهای مالی برای پدر و مادرها و معلمها و در نهایت، تضمین آیندۀ کودکان است.
برای بسیاری از کودکان و معلمان و بزرگسالان، آموزشهای مالی چالشبرانگیز و کسلکننده است. ما راهکارهایی در نظر گرفتهایم که فرایند آموزش مفاهیم مالی با استفاده از داستان و ترانه در سنین کم شروع شود و تأکیدمان هم شکلگیری عادتهای درست مالی است. اجرای این راهکارها برای پدر و مادرها و معلمان کاملاً ساده است. بازخورهایی که تاکنون دریافت کردهایم، فوقالعاده بوده و کودکان هم واکنش مثبتی به فرایند آموزش نشان دادهاند. این جادوی سامیخرگوشه است.
مجموعهکتابها و ترانهها و فعالیتهای ما به همراه این خرگوش دوستداشتنی، تمام مشکلات را حل کرده و حالا مفاهیم مالی به موضوعی جذاب و مفرح تبدیل شده است. سامی برای کودکان شخصیتی دوستداشتنی است و کودکان با او ارتباط خوبی برقرار میکنند. برای مثال، یکی از ترانههای محبوب او «عادت کن» است که خواندن آن کمتر از سه دقیقه طول میکشد. کودکان و بزرگسالان با سامی آواز میخوانند و بعد از پایان ترانه، چند دقیقه با یکدیگر گفتوگوی سادهای دارند. متن این ترانه دربارۀ برنامۀ منظم پسانداز است.
خواندن داستانها هم کمتر از ده دقیقه طول میکشد. بعد از آن، کودکان طراحی و رنگآمیزی را شروع کرده و یک بار دیگر داستان را به زبان خودشان بازنویسی میکنند. در همین مدت کوتاه آموزش، آنها دربارۀ موضوعات مالی مانند پسانداز، پول درآوردن، خرج هوشمندانه، کمک کردن به دیگران یاد میگیرند.
فعالیتهای ما در بیست سال گذشته نشان میدهد رویکرد سامیخرگوشه برای کودکان جذاب و باارزش است. بزرگترین هدف ما سادهسازی فرایند آموزشهای مالی برای پدر و مادرها و معلمها و در نهایت، تضمین آیندۀ کودکان است.
در این ویدئو مستندی کوتاه از این نویسندۀ داستانهای سواد مالی مشاهده میکنید:
«پسانداز هویج» یکی از مجموعه کتابهای «آموزش سواد مالی» به کودکان است که در آکادمی هوش مالی تهیه و به همت انتشارات قدیانی چاپ و روانۀ بازار شده است.
هشتگهای مرتبط
مطالب پیشنهادی
-
برنامۀ مشخصی برای آموزش سواد مالی در افغانستان وجود ندارد
استاد محمدعلی اخلاقی، نمایندۀ پارلمان افغانستان، در مصاحبۀ اختصاصی با آکادمی هوش مالی
-
پسانداز هویج
جلد 5 از مجموعه 40جلدی داستانهای سواد مالی برای کودکان 10 تا 12 ساله
-
هفتۀ جهانی پول در ایران
پولیترین هفتۀ جهانی و اقدامات نهادهای ایرانی برای آشنایی کودکان با پول
نظر خود را بنویسید