سیر مطالعاتی سواد مالی؛ گام نخست
چطور در دنیای سواد مالی قدم بگذاریم؟
دانش، دارایی اصلی بشر برای رسیدن به اهدافش است. توصیه به دانشاندوزی در همه جوامع و فرهنگها دیده میشود. چراکه هیچ انسانی بدون دانش نمیتواند چشماندازی روشن از خود،جامعه و نسل آینده و مسیر پیش رویش داشته باشد.
«سواد مالی» یکی از دانشهای مفید و ضروری برای همۀ ماست. مدیریت بهینه امور مالی زندگی، ما را به دانش سواد مالی فرامیخواند. سواد مالی بهمعنای کسب دانش کافی، داشتن نگرش صحیح و اجرای درست آموزههاست. هدف این دانش دستیابی به امنیت و رسیدن به آزادی مالی است. هر کسی در هر وضعیت اجتماعیاقتصادی، باید بتواند از پس امور مالی خود برآید. با کسب دانش مالی، میتوان تصمیمهای مالی درست گرفت. قرار نیست این دانش ما را ثروتمند کند؛ بلکه هدف، پرباری و افزایش کیفیت زندگی است.
پدران و پدربزرگان ما بدون داشتن دانش رسمی مالی، گاه حتی بهدرستی زندگیشان را مدیریت میکردند؛ اما امروزه با توجه به تنوع و پیچیدگیهای بسیار و مشکلات معیشتی، نیاز به این دانش بسیار ضروری است. باید بتوانیم، با وجود مشکلات اقتصادی، دخل و خرجمان را به درستی مدیریت کنیم، برای آینده پسانداز داشته باشیم و در برابر بحرانهای مالی تاب بیاوریم.
برای یادگیری آموزههای مالی، باید مفاهیم سواد مالی را به صورت نظاممند و طبقهبندیشده فرا بگیریم. علاوه بر دورههای آموزشی، مطالعۀ کتابهایی با محتوای مناسب میتواند راهنمای ما در طی این مسیر باشد. سه کتاب میتواند به منزلۀ گام نخست برای ورود به دنیای سواد مالی باشد.
پری نشان پرواز
در مواجهه با موضوعات جدید، ترجیح میدهیم ابتدا، مختصری با آنها آشنا شویم و چشماندازها را ببینیم. کتاب «پری نشان پرواز» چرخی است در آسمان سواد مالی. این کتاب در چهار بخش از زوایای گوناگون به سواد مالی نگاه میکند. بخش اول با نام «پرواز بر فراز» ما را با تعاریف و مفاهیم اصلی سواد مالی آشنا میکند.
بخش دوم که یکی از بخشهای مهم کتاب است، «پرواز در دوردستها» نام دارد. این بخش از تجربههای جهانی سواد مالی میگوید. در این بخش میخوانیم که در شصت سال اخیر، در دنیا، چه اتفاقاتی دربارۀ سواد مالی افتاده است یا شاید بخواهیم بدانیم طبق آمارهای جهانی، ایران چه جایگاهی در سواد مالی دارد.
در بخش سوم، «مشق پرواز»، با منابع یادگیری آشنا میشویم.در این بخش کتابهایی معرفی میشود که در این حوزه در جهان منتشر شده است. بخش چهارم، «اندیشۀ پرواز» و مجموعۀ گفتارها و نوشتارها پیرامون سواد مالی است.
سنگ بنای سواد مالی
کتاب دوم «سنگ بنای سواد مالی» است. آموزشهای سواد مالی از پیشدبستانی آغاز میشود و تا پایان دورۀ دبیرستان ادامه دارد. در این کتاب، آمده است در هر دوره چه مفهومی از سواد مالی به چه میزان و در سطوح دانشی و مهارتی باید در اختیار دانشآموزان قرار بگیرد.
این کتاب راهنمای تدریس سواد مالی است و برای معلمان و مربیان این حوزه مناسب است.
همچنین، سنگ بنای سواد مالی میتواند منبعی مناسب برای همۀ کسانی باشد که دربارۀ سواد مالی، محتوا تولید میکنند؛ نویسندگان، بازیسازان، کارگردانان نمایش، پویانمایی و برنامهسازان تلویزیونی از این زمره هستند.
معمار عمارت
«معمار عمارت» کتاب سوم است که با زبانی ساده همۀ مفاهیم سواد مالی را مرور میکند و شناختی کلی به ما میدهد. در این کتاب، بهطور مختصر و کاربردی، شش سرفصل سواد مالی یعنی خرج و پسانداز، اعتبار و بدهی، کاریابی و درآمد، سرمایهگذاری، مدیریت ریسک و بیمه و تصمیمگیری مالی تبیین میشود.
یکی از ویژگیهای مهم این کتاب آن است که خیلی سریع خواننده را به عمل وامیدارد و نشان میدهد هرکدام از مفاهیم چطور میتواند در زندگی تغییر ایجاد کند. در واقع، معمار عمارت نقشۀ راه و راهنمای ما در سفر سواد مالی است. پس از مطالعۀ دقیق این کتاب و انجام تمرینها، نگاه و رفتار مالی به چالش کشیده میشود و این نقطۀ آغاز تحول زندگی مالی ماست.
برای آشنایی بیشتر با این کتابها، این ویدئو را تماشا کنید و نیز به مقالۀ «سواد مالی در دل ادبیات ایرانزمین» و «فیل سواد مالی» نیز سری بزنید.
نظرات
البته کتاب سنگ بنا محتوا نداره