اسکوئیدگیم‌های مالی؛ طرح‌های پانزی و هرمی

هفته‌نامۀ اطلاعات بورس - 1402/09/18

309 3 دقیقه

طرح پانزی
طرح پانزی اصطلاحی اقتصادی است و مشابه ناتوانی مالی در سواد مالی است. وقتی کسی با عنوان سرمایه‌گذاری از دیگران پول می‌گیرد و سود آن‌ها را از سرمایه‌گذاران بعدی تأمین می‌کند، وارد بازی پانزی شده است. در حقیقت، سود اولین سرمایه‌گذاری چیزی نیست جز پولی که از سرمایه‌گذاران بعدی گرفته می‌شود و این چرخه همین طور ادامه می‌یابد. عاملان این بازی ابتدا تصور می‌کردند جریان همیشگی پول وجود خواهد داشت و در نتیجه، این بازی به هم نخواهد خورد؛ اما چنین سیستمی خیلی زود فرو می‌پاشد. از یک سو، از آن‌جا که این سیستم نیاز به جریان پیوستۀ سرمایه‌گذاری دارد، با کند شدن این جریان، شمارش معکوس فروپاشی شروع می‌شود. از سوی دیگر، معمولاً اولین سرمایه‌گذاران کم‌کم ناپدید می‌شوند یا مراجع قانونی جلوی این بازی را می‌گیرند.

طرح هرمی
در طرح‌های هرمی به افراد وعده می‌دهند در صورت فروش محصولات و دعوت از اعضای جدید به سیستم و سرمایه‌گذاری آن‌ها، درآمد کسب می‌کنند و به تدریج به سودهای هنگفت می‌رسند.

شباهت‌های کلاهبرداری پانزی و کلاهبرداری هرمی
  1. محصول یا خدمت واقعی و ارزشمند در این طرح‌ها عرضه نمی‌شود.
  2. هر دو طرح‌ برای تداوم و بقا به جریان منظم پول سرمایه‌گذاران جدید نیاز دارند.
  3. هر دو طرح با وعدۀ بازگشت پول و کسب درآمد غیرمعمول قربانی‌ها را به سرمایه‌گذاری متقاعد می‌کنند.
تفاوت‌های کلاهبرداری پانزی و کلاهبرداری هرمی
  1. طرح پانزی مدعی سرمایه‌گذاری و کار کردن با سرمایه است؛ اما در طرح هرمی با فروش محصول یا خدمات مواجهیم (محصولات عرضه‌شده در طرح‌های هرمی معمولاً بی‌کیفیت و گران هستند.)
  2. ظرح پانزی ممکن است شبکه‌ای نباشد؛ اما طرح هرمی شبکه‌ای است. به این صورت که اعضای قدیمی اعضای جدیدتر را دعوت می‌کنند.
  3. طرح پانزی کاملاً کلاهبرداری است و قانون با آن برخورد می‌کند؛ اما طرح هرمی با اینکه از اساس مشکل دارد، ممکن است در برخی مواقع مدتی در پوشش قانون اجرا شود.

این مطلب را در هفته‌نامۀ اطلاعات بورس بخوانید.


هشتگ‌های مرتبط


سایر عناوین

بازی‌های ویدئویی در خدمت سواد مالی

بازی‌های ویدئویی در خدمت سواد مالی

هفته‌نامۀ اطلاعات بورس

424 3 دقیقه 1400/11/30
راهبردهای اُای‌سی‌دی برای رونق سواد مالی

راهبردهای اُای‌سی‌دی برای رونق سواد مالی

هفته‌نامۀ اطلاعات بورس

760 3 دقیقه 1399/03/17

مطالب پیشنهادی