بازی گردش مالی مانند زندگی دو مسیر دارد:

مسیر اول، به مدرسه و دانشگاه می‌روید و شغل مطمئنی پیدا می‌کنید. در نقش پلیس، خلبان، معلم یا راننده کامیون وارد چرخه زندگی می‌شوید؛ ممکن است رویای بزرگی در سر داشته باشید اما زندگی روزمره از هزینه‌های خانه و اهل خانه و فرزند گرفته تا رویدادهای پیش‌بینی نشده مانند بیکاری به شما فرصت نمی‌دهد به آن برسید. هرچه می‌دوید و تلاش می‌کنید، تفاوت بزرگی در زندگی رخ نمی‌دهد؛ مانند موشی که در گردونه گیر افتاده، شما هم در «چرخه ملالت‌بار زندگی» به دام افتاده‌اید.

مسیر دوم، به فکر می‌افتید از این چرخه تکراری بیرون بزنید؛ آپارتمانی بخرید تا اجاره دهید یا در کسب‌وکار دوست‌تان سرمایه‌گذاری کنید و از این راه «درآمد غیرفعال» ایجاد کنید. درآمدی که لازم نیست برایش کار کنید اما می‌تواند شما را از چرخه زندگی خارج کند و این زمانی است که سرمایه‌گذاری‌های شما، درآمدی معادل هزینه‌های جاری‌تان دارد. با خروج از چرخه کسالت‌آور، وارد سرزمین رویاها می‌شوید. این مسیر را تا آنجا پیش می‌روید که به درآمد ماهانه 200 میلیون تومان می‌رسید و برنده  می‌شوید.

رابرت و کیم کیوساکی، طراحان بازی گردش مالی، این دو مسیر زندگی را در آن طراحی کرده‌اند. هدف بازی همین است که از چرخه زندگی بیرون آمده و وارد «مسیر سریع یا راه میانبر» شوید.

برای ورود به مسیر سریع، اول باید ثروتمند شوید پس نیاز است سرمایه‌گذاری کنید و دوم باید سواد مالی داشته باشید و بتوانید با صورت‌های مالی و اعداد و ارقام کار کنید. اولی ترسناک‌ترین و دومی کسل‌کننده‌ترین کار دنیاست. اما این هر دو در بازی گردش مالی کنار هم آمده‌اند تا ابزار جذاب آموزشی برای افزایش هوش مالی فراهم کنند.

این بازی توسط انتشارات طاهریان ترجمه و منتشر شده است.

• آشنایی با مفهوم «درآمد غیرفعال»

  «درآمد غیرفعال» از فعالیتی اقتصادی به دست می‌آید ولی نیازی به فعالیت و حضور شما ندارد بلکه پول شما این جریان درآمدی را ایجاد می‌کند. برای مثال، در گذشته پول‌تان را به دوست‌تان سپرده‌اید تا کسب‌وکارش توسعه بیشتری پیدا کند و امروز او از محل کسب‌وکارش به شما سود پرداخت می‌کند.

  یکی از ابزارهای مهم برای خروج از چرخه کار برای پول، ایجاد درآمد غیرفعال است؛ وقتی درآمد غیرفعال فردی از جمع هزینه‌هایش بیشتر باشد، رها از دغدغه گذران زندگی شده و وارد «مسیر ثروت‌آفرینی» ‌می‌شود و پول برایش کار می‌کند.

  از مصادیق گوناگون درآمد غیرفعال در این بازی می‌توان به خرید سهام و واحد صندوق‌های سرمایه‌گذاری‌ مشترک و اوراق مشارکت، خرید خانه با هدف اجاره و سرمایه‌گذاری در کسب‌وکارهای گوناگون اشاره کرد.

• آشنایی با صورت‌های مالی

  یکی از اصول پایه‌ای سواد مالی، ثبت و نگهداری هزینه‌ها و درآمدهاست. این بازی به خوبی افراد را با این موضوع آشنا می‌کند. هر بازیکن باید «صورت سود و زیان»، «ترازنامه»، «فهرست موجودی» و «دارایی و بدهی» خود را در طول بازی مرتب ثبت و به‌روز کند.

• آغاز مسیر سریع با هزینه

  براساس قواعد بازی نقاط ورود به «مسیر سریع یا راه میانبر» با هزینه‌ای همراه است. آموزش خوبی به آغازگران است که بدانند ورود به مسیر ثروت‌آفرینی نه با درآمد که با انجام هزینه‌های قابل پیش‌بینی یا غیر آن همراه است.

• یادآوری تصمیم‌گیری عاقلانه به جای تصمیم‌گیری هیجانی

  بازیکنان فقط در صورتی که «درآمد غیرفعال» بالاتر از چهار میلیون تومان داشته باشند، می‌توانند کارت‌ «معاملات بزرگ» را بردارند. این موضوع، یادآوری خوبی برای افرادی است که بدون در نظر گرفتن شرایط فعلی مالی‌شان دست به ریسک‌های بزرگی می‌زنند و مشکلات زیادی به بار می‌آورند. براساس قواعد بازی هر کسی در اندازه دارایی خود می‌تواند ریسک کند که آموزه درستی است.

• ارتقای مهارت مذاکره

  بازیکنان امکان خرید و فروش کارت‌ معاملات را دارند. اگر یکی از کارت‌های معاملات کوچک یا بزرگ را بردارند و خودشان نخواهند از آن استفاده کنند، می‌توانند آن کارت را به بازیکن دیگری بفروشند؛ قیمت فروش توافقی است. این فرصت خوبی است تا مهارت مذاکره خود را محک زده و آن را ارتقا دهند. مهارتی که در بسیاری از جنبه‌های زندگی به خصوص مدیریت امور مالی اهمیت و کاربرد بسیاری دارد. 

• آموزش ضمنی بورس

  بعضی از کارت‌های «معاملات کوچک» به خرید سهام اختصاص دارند. در آنها اصطلاحات رایج و پرکاربرد بازار بورس (نماد سهام، قیمت روز و دامنه نوسانات) استفاده شده است. همه کارت‌های بورس به خرید «حق تقدم^[1]» اشاره دارند. این‌چنین، بازیکنان کم و بیش با این اصطلاحات آشنا می‌شوند. البته بهتر بود توضیح کوتاهی از این مفاهیم و انواع دیگر معاملات رایج در این بازار نیز ارائه می‌شد؛ برای مثال، بعضی از کارت‌های معاملات کوچک می‌توانست به خرید «عرضه اولیه^[2]» اختصاص یابد.

• محک زدن قدرت ریسک‌پذیری بازیکنان

بعضی از کارت‌های معاملات کوچک، موقعیتی را توضیح می‌دهد و بازیکن را در مقام انتخاب بین دو گزینه می‌گذارد. در هریک از گزینه‌ها، منافع و مضراتی نهفته است. بازیکنان با چند بار تکرار چنین تصمیم‌گیری‌هایی کم‌کم با مقدمات روبرویی با ابهام در آینده و تصمیم‌گیری مطابق آن آشنا می‌شوند.

مثبت

• بازی به خوبی ترجمه شده است. همه مواد بازی (صفحه، کارت‌ها و...) متناسب با ایران نوشته شده‌اند و به راحتی قابل درک هستند. برای مثال نام کسب‌وکارها از نام‌های ایرانی انتخاب شده و بازیکنان به خوبی می‌توانند با آن ارتباط برقرار کنند (به جز یک مورد کارخانه اتومبیل‌سازی فورد در کارت‌های معاملات کوچک).
  

منفی

• استفاده از برخی اصطلاحات تخصصی اقتصادی و مالی بدون توضیح

  برای مثال، در کارت‌های بازار با عنوان «افزایش قیمت طلا آمده است، «چاپ پی‌درپی اسکناس‌های بی‌پشتوانه در سراسر جهان (مخصوصاً آمریکا) باعث شده تا قیمت جهانی طلا با افزایش روبرو شود. از این‌رو قیمت هر سکه طلا به مبلغ 2 میلیون تومان افزایش پیدا کرده است. هر کدام از بازیکنان هم که سکه دارند، می‌توانند آن را به این قیمت بفروشند.»

  چاپ اسکناس بدون پشتوانه و ربط آن با قیمت طلا می‌توانست با توضیح کوتاهی بر غنای علمی بازی بیفزاید.

• در کارت‌های بازار با عنوان «افزایش قیمت طلا»، از بازیکنانی که سکه طلا دارند خواسته شده است سکه‌هایشان را به قیمت جدید بفروشند. اما در بازی فرصتی برای خرید طلا در نظر گرفته نشده است؛ به بیان دیگر، هیچ‌یک از بازیکنان سکه ندارند که آن را بفروشند. بنابراین، وجود این کارت در روند بازی بدون تأثیر است.

• در این بازی فرزندآوری فقط از جنبه هزینه‌زایی آن دیده شده است؛ در فرهنگ ما فرزند باعث گشایش روزی است و جنبه مثبت دارد. می‌توانست به ازای هر فرزند و هزینه‌های آن، مبلغی بیشتر از هزینه‌های آن (برای مثال، در قالب هدیه، حق اولاد و...) بر درآمد خانواده افزوده شود تا نگاه صرف مادی به موضوع انسانی شکل نگیرد.