معمولاً به کسب‌وکارهایی که تعداد شاغلان‌شان کم باشد و در محیط خانه انجام شود، کسب‌وکارهای خرد می‌گویند. بر اساس طبقه‌بندی بانک جهانی، درآمد این کسب‌وکارها معمولاً کمتر از صد هزار دلار در سال یا کل دارایی‌های‌شان است و کمتر از ده نفر هم در این حوزه شاغل‌اند. دولت‌های موفق برای ترغیب این قشر از جامعه به بازار کار، برنامه تعریف کرده‌اند. در ایران نیز برنامه‌های مختلفی اجرا شده؛ اما کشورهایی مثل چین، کرهٔ جنوبی، ویتنام، آمریکا، ژاپن، در توسعهٔ کسب‌وکارهای خرد و خانگی بسیار موفق بوده‌اند. ایران، هم الگوهای خوبی پیاده کرده و هم از الگوهای بین‌المللی پیروی کرده؛ اما فراوانی آن کم است، یعنی حجم شاغلان کسب‌وکارهای خرد نسبت به کشورهای موفق بسیار ناچیز است و باید روی آن کار شود. در موفقیت کسب‌وکارهای خرد چهار مقوله مهم است. یکی اینکه فرد بخواهد کار کند، دوم اینکه مهارت فنی داشته باشد، سوم تأمین مالی است و نکتهٔ چهارم مربوط به بازار است. اگر این کسب‌وکارها به بازارهای بزرگ‌تر وصل نشوند، موفق نیستند.

هر کسب‌وکار خرد، دو نیاز اساسی نیز دارد. یکی اینکه فرد بتواند آن کسب‌وکار را اداره کند و مدل کسب‌وکار خوبی داشته باشد. مسألهٔ دوم لزوم حمایت یا مشاورهٔ کسب‌وکاری است که این تأمین مالی دقیقاً در چارچوب آن کسب‌وکار استفاده شود. همراه یا پیش‌نیاز تأمین مالی کسب‌وکار خرد، داشتن مهارت‌های مدیریت مالی در سطح خرد یا همان سواد مالی است. باید بستهٔ حمایت از کسب‌وکارهای خرد را بسته‌ای کامل دید که از آموزش و توانمندسازی شروع شود؛ اما متأسفانه چون راحت‌ترین کار در بعضی از برنامه‌ها دادن وام است، فقط به آن وام اهمیت می‌دهند و بقیه را رها می‌کنند. اینکه چقدر به کسب‌وکارهای خرد پرداخت شده و میزان موفقیت آن چقدر بوده، دو مسألۀ متفاوت است. به نظر می‌رسد مقصر برخی از برنامه‌های ناموفق، روش اجرایی این کار است. برای کسب‌وکارهای خرد، چهار روش تأمین مالی وجود دارد: پس‌انداز شخصی، قرض گرفتن از اطرافیان، وام گرفتن از بانک‌ها و مؤسسه‌های مالی، کمک گرفتن از شرکت‌های سرمایه‌گذاری. بنابراین، درخواست تسهیلات باید تقاضامحور باشد و برای آن نیازسنجی شود تا به هدف اشتغال برسد. ضمن اینکه باید به نرخ تورم و سود تعلق‌گرفته به وام‌ها نیز توجه داشت. امکان وام گرفتن به‌ تنهایی دلیل خوبی نیست. وام، استفاده از درآمد آینده است و به هر حال باید از محلی پرداخت شود.

این مطلب را در هفته‌نامۀ اطلاعات بورس بخوانید.